Mesnevi’den Hikayeler; “HZ. Musa ve Çoban”
Hz. Musa yolda Tanrıyla konuşan bir çoban gördü. Çoban:
Ey yüce Tanrı! Nerdesin? Senin hizmetçin olayım, ayakkabılarını temizleyim. Saçlarını tarayayım, elbiselerini temizleyeyim, sineklerini öldüreyim. Sana süt hazırlayayım, ellerini öpeyim, ayaklarını mesh edeyim, yatağını temizleyeyim, söyle nerdesin? Bütün keçilerim sana feda olsun, bütün bu dağların yankısı senin zikrindir, diyordu.
Musa bunları işitince öfkeyle çobanın yanına gitti. Hışımla:
Ey ahmak adam! Sen kiminle konuştuğunu sanıyorsun! Zavallı seni, dinin elden gitti, dinsiz oldun, edebsizlik ettin. Bu yanlış sözleri kime diyorsun!? Sus, kapa çeneni. Sus ki belki Tanrı seni bağışlar. Çirkin sözlerinle dünyayı kirlettin, sen din ve imanı pare pare ettin. Eğer susmazsan Tanrının gazabı bütün alemi yakacaktır.
Çoban korkudan ağladı, öyle üzüldü ki. “Ey Musa!” Dedi. “Benim gereksiz ağzımı kapadın, pişmanım sözlerime. Canım yandı, üzüldüm.” Sonra çoban feryad u figan edip üstünü başını paraladı. Başını alıp kendini dağlara vurdu. Tanrı, Musaya buyurdu ki;
“Ey bizim peygamberimiz! Niçin kulumuzu bizden uzaklaştırdın?! Biz seni birleştirmek ve kavuşturmak için gönderdik, ayırmak ve uzaklaştırmak için değil. Biz, herkese ayrı bir yaratılış ve ayrı bir uslüb bahşettik. Herkese dil ve kelimeler verdik. Herkes kendi diliyle ve anlayışının ölçüsüyle, bizimle konuşur. Hindlilerin kendi dilleri vardır, İranlıların kendi dili, Arapların da kendi dili. Padişahın kendine özgü bir dili vardır, dilenci ve çobanın da kendilerine özgü dilleri ve uslübleri. Biz, dillerin, uslublerin ve suretlerin farlılığına bakmayız, biz gönüllere ve içe bakarız. Ey Musa! Edeb ve suretler farklıdır, aşıklık ve yanmak farklı. Bizim işimiz aşıklarladır. Aşıkların mezhebi, surete önem verenlerin dil ve mezheplerinden farklıdır. Aşıkların mezhebi aşktır. Aşkın dininde kelime ve suret yanar, mana kalır. Suret ve dil ihtilafın sebebidir. Biz, lafz ve suret istemeyiz, yanmış ve temiz gönül isteriz.”