Anadolu Efsaneleri: “Taşlaşan Ana İle Yavrusu”

Masalların, önce, dizine kadar, sonra göbeğine kadar, derken tamamen taşlaşan kötü kalpli padişahına karşılık efsane dünyamızda da pek çok taşlaşma motifine rastlanılır. Çocukluğumuzun kulağımızda kalan «Sakın bunu yapma, yoksa Allah seni taş yapar» ihtarı da, bu masal ve efsane dünyasının günlük hayatımıza aksetmiş bir sesi gibidir. Anadolu’muzun her bir bucağında görülen ve basitçe bile de olsa bir belirli şekle sahip olan taşlar için söylenen hikayeler, her yaşın dinleyebileceği bir tazelik taşır.

İşte böyle taşlardan biri de Konya’nın Ermenek ilçesine bağlı Küçük Karapınar köyündedir. Köylülerin «Kale» diye adlandırdıkları yüksek bir kayalığın tepesinde yer alan ve uzaktan bakılınca, sırtına çocuğunu sarmış bir kadın siluetini andıran bir taş vardır. Çevrede bunun için anlatılan hikaye şöyle’dir:

Taze çocuğu olan bir ana, yavrusunu bir kenara bırakır, ekmek yapmak için hamur yoğurmaya başlar. O bu işle uğraşırken küçük yaramaz da bir kanarda oturmaktadır. Kendini hamurun ve tandırın telâşesine kaptıran ana neden sonra çocuğunun altını pislettiğini farkeder. Hemen acele ile bebeğin altını değiştirmek İster. Fakat yanında yöresinde su bulamaz. Ekmekler fırındadır, yanabilir; çocuğun altı açık, rahatsız olabilir. Hemen gözüne yakınındaki bîr kapta bulunan deve sütü ilişir. Çocuğunun temizliğini bununla yapar.

Fakat kadının bu yaptığı, nimete karşı işlenmiş bir hürmetsizliktir. Allah Tealâ, bu yanlış hareketi cezasız bırakmaz ve ana ile yavrusunu taşa inkılap eder. Uzaktan görülen kayalığın bir parçasını teşkil eden bu ana ve yavru motifini canlandıran taş, köylülere her zaman bu hadiseyi hatırlatır ve onların nimete karşı hürmetsizlik etmemelerine dikkati çeker.

Dr. Saim Sakaoğlu

Efsane, Anadolu Efsaneleri, Hikaye, Masal,